Nếu bạn từng gõ một địa chỉ như www.vnpro.vn vào trình duyệt và tự hỏi “Làm sao máy tính biết được server ở đâu?”, thì bài viết này là dành cho bạn.
1. FQDN là gì?
Trong thế giới DNS, mỗi thiết bị trong mạng đều có tên định danh đầy đủ, gọi là FQDN - Fully Qualified Domain Name. Nó được cấu thành từ 3 phần:
- Hostname – Tên của thiết bị, ví dụ: www
- Domain name – Tên miền công ty hoặc tổ chức, ví dụ: vnpro
- Top-level domain (TLD) – Phần mở rộng như .com, .net, .vn, v.v.
Đây là địa chỉ duy nhất toàn cầu mà DNS có thể tra cứu được vị trí IP tương ứng.
2. DNS Name Resolution hoạt động như thế nào?
DNS giống như “danh bạ điện thoại” cho internet. Khi bạn nhập một tên miền:
- DNS Resolver (máy client hoặc server DNS cục bộ) kiểm tra xem nó có bản ghi nào về tên đó không.
- Nếu không có, nó sẽ truy vấn lên hệ thống phân cấp DNS toàn cầu, bắt đầu từ:
Root DNS server (đỉnh cây DNS)
Sau đó đến các Top-Level Domain servers như .com, .vn
Rồi đến Authoritative DNS server của tổ chức vnpro.vn
- Cuối cùng, DNS sẽ trả về địa chỉ IP của www.vnpro.vn
- DNS Server: Máy chủ lưu trữ bản ghi DNS (A, AAAA, CNAME…)
- DNS Zone: Vùng quản lý tên miền (ví dụ adatum.com là một zone)
- DNS Resolver: Thành phần trên máy client hoặc gateway dùng để gửi truy vấn
- Resource Records: Bản ghi ánh xạ giữa tên và IP
- NetBIOS (tên ngắn) đang bị loại bỏ dần trong Windows hiện đại.
- Hệ thống DNS sử dụng cấu trúc phân cấp, giống như cây thư mục.
Bạn truy cập mail.vnpro.org:
- Hostname = mail
- Domain = vnpro
- TLD = .org
→ DNS sẽ tìm bản ghi của mail.vnpro.org và trả lại IP (ví dụ 203.113.5.2), sau đó thiết bị của bạn sẽ dùng IP đó để kết nối.
Hiểu rõ cách DNS resolution hoạt động giúp bạn xử lý tốt các lỗi về tên miền, phân giải IP, cấu hình AD/DNS server trong Windows Server, Azure DNS hoặc hệ thống ảo hóa.
Bạn có gặp tình huống nào DNS không phân giải được tên? Hãy chia sẻ dưới comment để cùng phân tích nhé!