Tweet
[TỔNG QUAN CÁC LOẠI MẠNG DOANH NGHIỆP, TRUNG TÂM DỮ LIỆU VÀ NHÀ CUNG CẤP DỊCH VỤ – DÀNH CHO NGƯỜI MỚI BẮT ĐẦU]
Bạn có từng thắc mắc tại sao Cisco lại có nhiều loại hệ điều hành như IOS XE, NX-OS hay IOS XR? Chúng khác gì nhau và được dùng cho loại mạng nào? Và tại sao doanh nghiệp lại không thể áp dụng thiết kế mạng như các nhà cung cấp dịch vụ (ISP)?
Hôm nay, VnPro sẽ giúp bạn bóc tách các khái niệm quan trọng này – từ cấp độ nhập môn, nhưng vẫn sát sườn với thực tế triển khai.
1. Ba loại mạng chính trong hạ tầng hiện đại
Trong thế giới thật, không phải mạng nào cũng giống nhau. Cisco đã thiết kế các hệ điều hành và thiết bị riêng biệt cho ba môi trường khác nhau: Mạng Doanh nghiệp – IOS XE
2. Thiết kế mạng doanh nghiệp: Tầng truy cập – Phân phối – Lõi
Đây là mô hình quen thuộc với anh em MCSA hay CCNA:
Ví dụ: Một công ty mở thêm bộ phận bán hàng mới – chỉ cần gắn thêm 1 switch truy cập và nối vào tầng phân phối là xong.
✅ Ưu điểm: dễ mở rộng, dễ bảo trì, không làm ảnh hưởng người dùng cũ.
3. Thiết kế mạng trung tâm dữ liệu: Spine – Leaf
Mạng data center không thể dùng kiểu phân cấp như doanh nghiệp vì:
Giải pháp là kiến trúc spine-leaf:
4. Mạng nhà cung cấp dịch vụ: MPLS và vai trò CE – PE – P
ISP có hạ tầng riêng, không phụ thuộc vào doanh nghiệp:
Mô hình này cực kỳ phức tạp nhưng linh hoạt, đảm bảo chất lượng dịch vụ (QoS), uptime cao, và khả năng chạy song song nhiều dịch vụ (voice, IPTV, Internet...).
KẾT LUẬN
Hiểu đúng từng loại mạng giúp bạn:
Nếu bạn mới bắt đầu hoặc đang học chứng chỉ như CCNA, hãy đọc kỹ ba loại mạng này và nắm vững từng môi trường ứng dụng thực tế.
Bạn đang học IOS XE? Đừng nhầm với IOS XR hay NX-OS – vì đây là ba thế giới rất khác nhau!
Bạn có từng thắc mắc tại sao Cisco lại có nhiều loại hệ điều hành như IOS XE, NX-OS hay IOS XR? Chúng khác gì nhau và được dùng cho loại mạng nào? Và tại sao doanh nghiệp lại không thể áp dụng thiết kế mạng như các nhà cung cấp dịch vụ (ISP)?
Hôm nay, VnPro sẽ giúp bạn bóc tách các khái niệm quan trọng này – từ cấp độ nhập môn, nhưng vẫn sát sườn với thực tế triển khai.
1. Ba loại mạng chính trong hạ tầng hiện đại
Trong thế giới thật, không phải mạng nào cũng giống nhau. Cisco đã thiết kế các hệ điều hành và thiết bị riêng biệt cho ba môi trường khác nhau: Mạng Doanh nghiệp – IOS XE
- Là loại mạng phục vụ nội bộ các tổ chức như trường học, bệnh viện, ngân hàng, nhà máy...
- Tập trung vào tính sẵn sàng cao, quản lý đơn giản và mở rộng nhanh.
- Thiết bị sử dụng: Cisco Catalyst 9000 Series, ISR 4000, chạy hệ điều hành IOS XE – hỗ trợ cả REST API, NETCONF/YANG cho automation.
- Dùng cho các môi trường chạy ứng dụng ảo hóa, máy chủ, lưu trữ – nơi yêu cầu hiệu suất và độ trễ cực thấp.
- Thiết kế sử dụng kiến trúc spine-leaf để đảm bảo lưu lượng giữa các máy chủ (east-west traffic) luôn nhanh, cân bằng tải tốt.
- Thiết bị: Cisco Nexus Switches với hệ điều hành NX-OS – hỗ trợ công nghệ như Fibre Channel, VXLAN, và EVPN.
- Là loại mạng quy mô lớn của các Telco như VNPT, Viettel, FPT..., nơi phục vụ hàng triệu thuê bao.
- Đòi hỏi thiết bị phải xử lý băng thông cực lớn, routing tables khổng lồ, và khả năng chạy MPLS/VPN nâng cao.
- Thiết bị sử dụng: Cisco ASR, NCS series – chạy hệ điều hành IOS XR.
2. Thiết kế mạng doanh nghiệp: Tầng truy cập – Phân phối – Lõi
Đây là mô hình quen thuộc với anh em MCSA hay CCNA:
- Tầng truy cập: Switch kết nối người dùng, máy in, camera...
- Tầng phân phối: Switch L3 hoặc router, xử lý định tuyến nội bộ.
- Tầng lõi: Đảm bảo kết nối tốc độ cao giữa các phân đoạn mạng.
Ví dụ: Một công ty mở thêm bộ phận bán hàng mới – chỉ cần gắn thêm 1 switch truy cập và nối vào tầng phân phối là xong.
✅ Ưu điểm: dễ mở rộng, dễ bảo trì, không làm ảnh hưởng người dùng cũ.
3. Thiết kế mạng trung tâm dữ liệu: Spine – Leaf
Mạng data center không thể dùng kiểu phân cấp như doanh nghiệp vì:
- Ứng dụng hiện đại chia nhỏ workload chạy trên nhiều máy chủ, cần giao tiếp “ngang hàng” (east-west).
- Phải tối ưu hóa lưu lượng giữa máy chủ với máy chủ – không chỉ từ người dùng đến máy chủ.
Giải pháp là kiến trúc spine-leaf:
- Các switch leaf kết nối máy chủ.
- Các switch spine kết nối tất cả các leaf.
- Mọi lưu lượng chỉ đi qua 2 bước nhảy → giữ độ trễ ổn định.
4. Mạng nhà cung cấp dịch vụ: MPLS và vai trò CE – PE – P
ISP có hạ tầng riêng, không phụ thuộc vào doanh nghiệp:
- CE (Customer Edge): thiết bị tại doanh nghiệp, do khách hàng quản lý.
- PE (Provider Edge): thiết bị biên của ISP, nơi chạy MPLS VPN, EVPN...
- P (Provider): router lõi, định tuyến nhanh giữa các PE.
Mô hình này cực kỳ phức tạp nhưng linh hoạt, đảm bảo chất lượng dịch vụ (QoS), uptime cao, và khả năng chạy song song nhiều dịch vụ (voice, IPTV, Internet...).
KẾT LUẬN
Hiểu đúng từng loại mạng giúp bạn:
- Thiết kế hạ tầng phù hợp.
- Chọn đúng thiết bị, hệ điều hành Cisco.
- Nâng cao kỹ năng chuẩn hóa – rất cần khi học CCNA, MCSA, hoặc bước sang SD-WAN, Cloud, hoặc DevNet.
Nếu bạn mới bắt đầu hoặc đang học chứng chỉ như CCNA, hãy đọc kỹ ba loại mạng này và nắm vững từng môi trường ứng dụng thực tế.
Bạn đang học IOS XE? Đừng nhầm với IOS XR hay NX-OS – vì đây là ba thế giới rất khác nhau!
Attached Files