Tweet
MÂU THUẪN TRONG KHOA HỌC: GÓC NHÌN LƯỢNG TỬ VÀ TÂM LINH
Trong thế giới lượng tử, hiện tượng rối lượng tử (quantum entanglement) thể hiện một dạng liên kết kỳ lạ: trạng thái của một hạt phụ thuộc tức thời và không thể tách rời với trạng thái của hạt còn lại, bất kể khoảng cách không gian giữa chúng. Điều này dường như vượt qua ranh giới của thời gian và không gian – một khái niệm trung tâm trong khoa học thông tin lượng tử hiện đại.
Tuy nhiên, giới khoa học thường nhấn mạnh rằng, dù sự liên kết này xảy ra tức thời, nó không truyền "thông tin" theo nghĩa thông thường. Bởi lẽ, theo thuyết tương đối, thông tin vật lý không thể di chuyển nhanh hơn tốc độ ánh sáng. Họ cho rằng, rối lượng tử chỉ thể hiện “các thuộc tính tương ứng”, không phải việc “gửi đi” thông tin.
Nhưng một cách nhìn sâu sắc hơn cho thấy: các thuộc tính tương ứng chính là thông tin. Đó là tri thức tức thời về trạng thái của một hệ thống, được phản ánh trong hệ thống kia – dù cách nhau hàng triệu năm ánh sáng.
Thực tế, các thí nghiệm đã đo được rằng, mối tương quan lượng tử này diễn ra nhanh hơn ánh sáng ít nhất 10.000 lần. Tuy vậy, vì không thể điều khiển kết quả trạng thái rối một cách tự do, nên nó không vi phạm nguyên lý nhân quả hay cho phép truyền thông tin vật lý nhanh hơn ánh sáng.
Trong vật lý lượng tử, trạng thái của một hệ thống trước phép đo không phải là "một sự thật khách quan" mà là sự chồng lấp (superposition) của nhiều khả năng – một dạng thông tin tiềm tàng. Chính hành động quan sát (đo lường) mới khiến trạng thái sụp đổ về một kết quả xác định. Như vậy, ở cấp độ sâu nhất, thông tin và ý thức người quan sát không thể tách rời khỏi thực tại vật lý.
Sự tức thời trong hiện tượng lượng tử này khiến nhiều người bối rối, sợ hãi, bởi nó thách thức trực giác thông thường về không gian, thời gian và nhân quả. Nhưng dưới ánh sáng Phật giáo, đây không phải điều gì lạ thường: Tâm vượt qua không-thời gian.
Tư tưởng, ý chí, và trực giác – vốn nhanh hơn cả lời nói, thậm chí trước cả sự hình thành suy nghĩ – có thể tác động ngay lập tức đến người khác, bất kể khoảng cách. Điều này đặc biệt rõ ràng trong mối liên hệ sâu sắc giữa mẹ và con, hoặc giữa các hành giả tu tập lâu năm.
Các bậc Yogi cổ đại đã dạy rằng, con người có thể phát triển khả năng giao tiếp tức thời qua tâm thức, vượt khỏi giới hạn vật lý. Đức Phật, trong nhiều bản kinh, đã mô tả những năng lực tâm linh siêu việt này (iddhi), ví như việc phát khởi một ý niệm và tức thì tạo ra kết quả, "nhanh như người lực sĩ tung ra một cú đấm".
Thực tại lượng tử ngày nay đang dần xác nhận những điều mà các bậc giác ngộ đã trực tiếp trải nghiệm từ hàng ngàn năm trước: rằng tâm và thế giới vật lý không phải là hai thực thể tách biệt, mà cùng đan quyện trong một mạng lưới duyên sinh vô hình.